Tekens aan de wand
Oude graffiti in de Haarlemse Grote of Sint-Bavokerk in context
Elizabeth den Hartog
Graffiti in de oude Bavokerk? Jazeker, al springen ze niet meteen in het oog. In tegenstelling tot moderne straatkunst van Banksy of Blek le Rat bedekken deze inscripties geen muren, maar zijn ze klein en subtiel. Vaak niet groter dan 20 bij 20 centimeter. Wie goed kijkt, ontdekt op onder andere de Broodbank, een meubel uit de late middeleeuwen, talloze tekens: schepen, een paard, letters, galgen, geheimzinnige cirkels en zelfs een naakte vrouw.
De graffiti geven inzicht in een roerige tijd in de Nederlandse en Haarlemse geschiedenis – bijvoorbeeld de reformatie, de Tachtigjarige Oorlog, het beleg van Haarlem en de Slag op het Haarlemmermeer in 1573 – en in de manier waarop die door de gewone burgers werd beleefd. De non-figuratieve graffiti, zoals de cirkels, hebben vaak een al dan niet vermeende Bijbelse betekenis.
Ook zijn er graffiti uit de 19de en vroege 20ste eeuw te vinden. Die vormen interessante tijdsdocumenten, bijvoorbeeld waar zij refereren aan belangrijke gebeurtenissen, bijvoorbeeld op politiek gebied. Daarnaast zie je namen van ambachtslieden, scabreuze teksten en cartoons.
Kunsthistorica Elizabeth den Hartog, verbonden aan de Rijksuniversiteit Leiden, onderzocht de betekenis van de graffiti en plaatst ze in hun historische en religieuze context door ze te vergelijken met graffiti elders.
Elizabeth den Hartog
Tekens aan de wand
Oude graffiti in de Haarlemse Grote of Sint-Bavokerk in context
€ 34,95
192 blz., 235 x 295 mm, kleurrijk geïllustreerd
hard gebonden
ISBN 978 90 8356 550 7